In ons land wordt het sociaal domein ingrijpend hervormd. De maatschappelijke ondersteuning van kwetsbare groepen en de jeugdhulp vallen voortaan onder de gemeenten. Dit biedt grote kansen tot verbetering maar brengt ook forse risico's met zich mee, zoals elders in Europa al is gebleken. De transformatie moet de rol van burgers versterken en leiden tot een verschuiving van intensieve naar preventieve vormen van ondersteuning en hulp. Dit kan door drie centrale opgaven als ijkpunt te nemen uitbouwen van sociale netwerken van burgers, creëren van een markante lokale ondersteuningsstructuur en samenhang brengen in het totale aanbod. Effectief uitgevoerd zijn deze ijkpunten de drijvende kracht om de transformatie tot stand te brengen. Gemeenten en instellingen brengen hiervoor de behoeften van burgers in kaart, herzien het hulpaanbod en stellen een lokale en een regionale ondersteuningsagenda op. De gemeenten gaan meer sturen via de netwerken van organisaties en professionals. Dit boek is een leidraad voor alle professionals en bestuurders die op dit moment te maken hebben met de grote veranderingen in welzijn, hulpverlening en zorg. --- Pieterjan van Delden is organisatieadviseur bij Andersson Elffers Felix (AEF) in Utrecht en is verbonden aan TIAS, de business school van de Universiteit van Tilburg. Hij promoveerde in 2009 op het onderwerp Samenwerking in de publieke dienstverlening. Sindsdien is hij betrokken bij de decentralisaties in het sociaal domein waarover dit boek een kritische reflectie geeft.