Veel stress en zelftwijfel
Ongeveer een miljoen mensen hebben in Nederland een licht verstandelijke beperking (LVB). Deze groep – met een IQ tussen de 50 en 85 en een lage zelfredzaamheid – loopt drie- tot viermaal zo veel kans om psychische problemen te ontwikkelen dan mensen zonder verstandelijke beperking. Binnen de ggz zijn mensen met LVB dan ook oververtegenwoordigd.

Mensen met LVB kennen vaak een leven met veel negatieve ervaringen, zoals niet mee kunnen komen op school en het werk, pestervaringen, en buitengesloten worden. Bovendien lopen ze het risico om voortdurend overvraagd te worden, omdat het niet altijd duidelijk is dat er sprake is van een beperking en de omgeving hen daardoor te hoog inschat. Zelfs in de dagelijkse praktijk van de psychiatrie wordt de diagnose LVB nogal eens gemist, waardoor cliënten ook in hun behandeling overvraagd worden. Dit kan ervoor zorgen dat mensen veel stress ervaren en aan zichzelf gaan twijfelen.

Geen positief zelfbeeld: een centrale rol in de problematiek
Een negatief zelfbeeld speelt vaak een centrale rol in de problematiek waarmee mensen met LVB in de ggz terechtkomen, maar tot nu toe was er voor deze doelgroep geen passende interventie beschikbaar. Om deze reden hebben auteurs Wilma van Langen (verpleegkundig specialist ggz bij VGGNet), Rinke Giesen (sociaal-psychiatrisch verpleegkundige) en Manja de Neef (gz-psycholoog, gedragstherapeut en psychotherapeut in ruste, en auteur van onder andere het succesvolle hulpboek Negatief zelfbeeld) hun kennis en expertise gebundeld, met als resultaat Een positief zelfbeeld.

Opbouw van het boek
Een positief zelfbeeld is een bewerking van de interventie die in het hulpboek een Negatief zelfbeeld is beschreven, en bestaat uit twee delen: de trainershandleiding en het werkboek voor de cliënt. Mensen met LVB hebben meer baat bij ervaringsleren in plaats van theoretisch leren, en daarom ligt in het werkboek de nadruk op doe-onderdelen, zoals gedragsexperimenten, rollenspellen en het trainen van vaardigheden. Dankzij deze interventie kan een grote groep cliënten profiteren van de effecten van een positiever zelfbeeld, zoals meer zelfvertrouwen, een verbeterd welbevinden, meer mogelijkheden om zich te ontplooien, en het ervaren van zingeving en participatie in de maatschappij.

Downloads
Het werkboek voor de cliënt is niet los verkrijgbaar, maar is gratis te downloaden via www.boompsychologie.nl/eenpositiefzelfbeeld. Ook de bijlagen uit het boek zijn hier beschikbaar gesteld. Het is belangrijk om de pagina’s enkelzijdig af te drukken.